Της Κωνσταντίνας Δ.
Αν η Ενωμένη Ευρώπη θεσμοθετεί με χρονική καθυστέρηση 2 ετών σε περιόδους οικονομικής κρίσης σκεφτείτε τι συμβαίνει σε περιόδους οικονομικής άνθησης. Πρόκειται για την απόφαση που έλαβε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η οποία αφορά τα μπόνους των τραπεζικών στελεχών. Να θυμίσουμε ότι τα υπέρογκα μπόνους που ελάμβαναν επί σειρά ετών τα στελέχη των τραπεζών θεωρήθηκαν υπεύθυνα για την ανάληψη υπερβολικού ρίσκου που ήταν μία από τις αιτίες της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008.
Δύο χρόνια λοιπόν μετά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έρχεται να πει τα εξής: πρώτον τα συμφωνηθέντα θα αρχίσουν να ισχύουν από το 2011, έτος που όλοι αναμένουν ανάκαμψη της οικονομίας. Δηλαδή θα εφαρμοστεί μία σφιχτή πολιτική στο εν λόγω θέμα όταν πλέον η κρίση θα έχει περάσει. Δεύτερον, αποφάσισε μόνο το 30% του μπόνους, ή το 20% για πολύ μεγάλα ποσά, θα πληρώνεται αμέσως σε μετρητά, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καταβάλλεται μετά από τρία με πέντε χρόνια. Το θέμα μας δεν είναι πότε θα λαμβάνουν τα τραπεζικά στελέχη τα χρήματα των μπόνους αλλά πόσα θα είναι και για ποιες δραστηριότητες τους.
Τρίτον, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε ότι στην περίπτωση που οι τράπεζες επωφεληθούν κρατικής βοήθειας το κείμενο προβλέπει ότι καμία επιπλέον αμοιβή «δεν θα πληρώνεται στους τραπεζίτες αυτής της τράπεζας, εκτός κι αν μπορεί να δικαιολογηθεί». Μήπως μπορεί κάποιος από τους Ευρωπαίους νομοθέτες να μας διευκρινίσει πως μπορεί να δικαιολογηθεί μπόνους σε τραπεζικά στελέχη των οποίων οι τράπεζες βούλιαξαν και αναγκάστηκαν να κάνουν χρήση της κρατικής βοήθειας; Γιατί η εμπειρία των τελευταίων δύο ετών έδειξε ότι οι τράπεζες που πτώχευσαν ή έλαβαν κρατική βοήθεια για να μην βάλουν λουκέτο είχαν αναμιχθεί με τα σύνθετα τραπεζικά προϊόντα τα οποία ευθύνονται για την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Τέλος το νέο πλαίσιο θα θέτει ανώτατα όρια στις αποζημιώσεις για όσους απολύονται – όχι όμως και στα ποσά των μπόνους, ενώ θα καλύπτει και τα hedge funds, την άλλη μεγάλη αμαρτία της κρίσης.
Παρ’ όλα αυτά η Βρετανίδα Αρλίν Μακάρθι, υπεύθυνη του Ευρωκοινοβουλίου για τις διαπραγματεύσεις εξέφρασε την ικανοποίηση της καθώς «οι νέοι αυστηροί κανόνες για τα μπόνους θα αλλάξουν την κουλτούρα των μπόνους και θα απομακρύνουν τα κίνητρα για υπερβολική ανάληψη ρίσκου». Να υπενθυμίσουμε ότι στη Βρετανία μεγάλα ονόματα του τραπεζικού κλάδου έβαλαν λουκέτο και όσοι διασώθηκαν το χρωστάνε στην κρατική ενίσχυση. Επίσης να θυμίσουμε ότι το Λονδίνο ήταν αυτό που έβγαλε εξανθήματα όταν για πρώτη φορά έπεσε στο τραπέζι η πρόταση για έλεγχο των μπόνους και γενικά των δραστηριοτήτων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επομένως, ευλόγως διερωτάται κανείς πως είναι δυνατόν η επικεφαλής Βρετανίδα να καταλήξει σε ένα πιο αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο και επίσης πως είναι δυνατόν η καταχρεωμένη Ενωμένη Ευρώπη να σηκώσει το ανάστημα της στους φίλους τραπεζίτες! Άλλωστε όπως έγραψε και ο Αμερικανός συγγραφέας Mark Twain «τραπεζίτης είναι αυτός που σου δανείζει μία ομπρέλα όταν έχει ήλιο και στη ζητά πίσω τη στιγμή που θα αρχίσει να βρέχει». Αυτό θα έπρεπε να το γνωρίζουν καλά οι Ευρωπαίοι πολίτες και να φυλάξουν τα νότα τους χωρίς να περιμένουν από τους θεσμούς της Ενωμένης Ευρώπης να αντιδράσουν γιατί τότε θα έχουν ήδη βραχεί.
Αν η Ενωμένη Ευρώπη θεσμοθετεί με χρονική καθυστέρηση 2 ετών σε περιόδους οικονομικής κρίσης σκεφτείτε τι συμβαίνει σε περιόδους οικονομικής άνθησης. Πρόκειται για την απόφαση που έλαβε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η οποία αφορά τα μπόνους των τραπεζικών στελεχών. Να θυμίσουμε ότι τα υπέρογκα μπόνους που ελάμβαναν επί σειρά ετών τα στελέχη των τραπεζών θεωρήθηκαν υπεύθυνα για την ανάληψη υπερβολικού ρίσκου που ήταν μία από τις αιτίες της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008.
Δύο χρόνια λοιπόν μετά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έρχεται να πει τα εξής: πρώτον τα συμφωνηθέντα θα αρχίσουν να ισχύουν από το 2011, έτος που όλοι αναμένουν ανάκαμψη της οικονομίας. Δηλαδή θα εφαρμοστεί μία σφιχτή πολιτική στο εν λόγω θέμα όταν πλέον η κρίση θα έχει περάσει. Δεύτερον, αποφάσισε μόνο το 30% του μπόνους, ή το 20% για πολύ μεγάλα ποσά, θα πληρώνεται αμέσως σε μετρητά, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καταβάλλεται μετά από τρία με πέντε χρόνια. Το θέμα μας δεν είναι πότε θα λαμβάνουν τα τραπεζικά στελέχη τα χρήματα των μπόνους αλλά πόσα θα είναι και για ποιες δραστηριότητες τους.
Τρίτον, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε ότι στην περίπτωση που οι τράπεζες επωφεληθούν κρατικής βοήθειας το κείμενο προβλέπει ότι καμία επιπλέον αμοιβή «δεν θα πληρώνεται στους τραπεζίτες αυτής της τράπεζας, εκτός κι αν μπορεί να δικαιολογηθεί». Μήπως μπορεί κάποιος από τους Ευρωπαίους νομοθέτες να μας διευκρινίσει πως μπορεί να δικαιολογηθεί μπόνους σε τραπεζικά στελέχη των οποίων οι τράπεζες βούλιαξαν και αναγκάστηκαν να κάνουν χρήση της κρατικής βοήθειας; Γιατί η εμπειρία των τελευταίων δύο ετών έδειξε ότι οι τράπεζες που πτώχευσαν ή έλαβαν κρατική βοήθεια για να μην βάλουν λουκέτο είχαν αναμιχθεί με τα σύνθετα τραπεζικά προϊόντα τα οποία ευθύνονται για την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Τέλος το νέο πλαίσιο θα θέτει ανώτατα όρια στις αποζημιώσεις για όσους απολύονται – όχι όμως και στα ποσά των μπόνους, ενώ θα καλύπτει και τα hedge funds, την άλλη μεγάλη αμαρτία της κρίσης.
Παρ’ όλα αυτά η Βρετανίδα Αρλίν Μακάρθι, υπεύθυνη του Ευρωκοινοβουλίου για τις διαπραγματεύσεις εξέφρασε την ικανοποίηση της καθώς «οι νέοι αυστηροί κανόνες για τα μπόνους θα αλλάξουν την κουλτούρα των μπόνους και θα απομακρύνουν τα κίνητρα για υπερβολική ανάληψη ρίσκου». Να υπενθυμίσουμε ότι στη Βρετανία μεγάλα ονόματα του τραπεζικού κλάδου έβαλαν λουκέτο και όσοι διασώθηκαν το χρωστάνε στην κρατική ενίσχυση. Επίσης να θυμίσουμε ότι το Λονδίνο ήταν αυτό που έβγαλε εξανθήματα όταν για πρώτη φορά έπεσε στο τραπέζι η πρόταση για έλεγχο των μπόνους και γενικά των δραστηριοτήτων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επομένως, ευλόγως διερωτάται κανείς πως είναι δυνατόν η επικεφαλής Βρετανίδα να καταλήξει σε ένα πιο αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο και επίσης πως είναι δυνατόν η καταχρεωμένη Ενωμένη Ευρώπη να σηκώσει το ανάστημα της στους φίλους τραπεζίτες! Άλλωστε όπως έγραψε και ο Αμερικανός συγγραφέας Mark Twain «τραπεζίτης είναι αυτός που σου δανείζει μία ομπρέλα όταν έχει ήλιο και στη ζητά πίσω τη στιγμή που θα αρχίσει να βρέχει». Αυτό θα έπρεπε να το γνωρίζουν καλά οι Ευρωπαίοι πολίτες και να φυλάξουν τα νότα τους χωρίς να περιμένουν από τους θεσμούς της Ενωμένης Ευρώπης να αντιδράσουν γιατί τότε θα έχουν ήδη βραχεί.